Streszczenie: Celem pracy było zbadanie właściwości sorpcyjnych i powietrzno-wodnych gleb aluwialnych delty Wisły i Pasłęki, zróżnicowanych typologicznie i pod względem warunków siedliskowych oraz określenie ich wartości rolniczej. Mady właściwe typowe, mady właściwe próchniczne i mady brunatne typowe wytworzyły się z gliny zwykłej, gliny piaszczystej oraz gliny pylasto–ilastej i położone były na terenie najstarszych Żuław wysokich (od + 2.5 do + 10.0 m n.p.m.). Mady czarnoziemne typowe i mady czarnoziemne gruntowo–glejowe wytworzyły się głównie z pyłu ilastego, pyłu gliniastego oraz gliny ilastej. Występowały głównie na ternie Żuław przejściowych (od 0.0 do + 2.5 m n.p.m., Żuław depresyjnych (poniżej 0.0 m n.p.m.) oraz w delcie Pasłęki. Mady czarnoziemne charakteryzowały się większą pojemnością sorpcyjną, w tym zawartością kationów zasadowych niż mady właściwe i brunatne. Najmniej korzystne stosunki powietrzno-wodne stwierdzono w madach właściwych. Objętość makroporów w poziomach ornych tych gleb wahała się od 3.1-4.5%. Stosunek macro- do mezo- i microporów był szeroki i kształtował się jak: 1 : 4.0–5.5 : 3.6–5.4, natomiast w madach czarnoziemnych wynosił on jak: 1 : 1.8–2.9 : 2.5–3.8. Najkorzystniej stosunki powietrzno-wodne w poziomach płużnych kształtowały się w madach brunatnych typowych, w których stosunek macro- do mezo- i microporów kształtował się jak: 1.0 : 1.9 : 0.7. Mady właściwe i brunatne Żuław wysokich były właściwie uwilgotnione oraz okresowo nadmiernie uwilgotnione. Zaliczały się one głównie do gruntów ornych dobrych i średnio dobrych klasy RIIIa i RIIIb, kompleksu pszennego dobrego. Mady czarnoziemne Żuław niskich były okresowo nadmiernie uwilgotnione oraz okresowo podmokłe, a na terenach depresyjnych trwale podmokłe. Mady te klasyfikowały się głównie do gruntów ornych średnio dobrych klasy RIIIb oraz gruntów ornych średniej jakości lepszych i gorszych klas RIVa i RIVb, kompleksu pszennego dobrego oraz kompleksu pastewnego mocnego. Mady szczególnie zasobne we frakcje pyłu drobnego i iłu (powyżej 60%) na terenach depresyjnych powinny być użytkowane jako trwałe użytki zielone. Przeprowadzone badania wykazały, że warunki glebowe na terenach deltowych ujścia Wisły i Pasłęki związane są ściśle z genezą i hipsometrią terenu, która różnicuje stosunki wodne, uziarnienie utworów, ich rodzaj i miąższość.