Profile temperatury gleby są kluczowymi wskaźnikami warunków mikroklimatycznych i podziemnych przepływów energii, a ich wpływ jest silnie zależny od ekspozycji stoków. Pomimo ich znaczenia, ilościowe oceny wpływu kontrastujących ekspozycji stoków na reżimy termiczne gleby pozostają ograniczone. W niniejszym badaniu zastosowaliśmy analizę głównych składowych (PCA) do wieloletniego zbioru danych dotyczących temperatury gleby zebranych na kilku głębokościach w dwóch profilach gleb płowych o ekspozycji północnej i południowej (WRB 2022) na Pogórzu Wielickim (Karpaty Zewnętrzne). Gleby te charakteryzują się typową sekwencją poziomów genetycznych, obejmującą warstwy próchniczne, eluwialne, iluwialne i materiału macierzystego. Profile zlokalizowano na stokach o ekspozycji północnej i południowej, o porównywalnym nachyleniu około 10–12°C. Temperaturę mierzono za pomocą czujników wilgotności i temperatury 5TM, a dane rejestrowano za pomocą rejestratora danych EM50 (Decagon Devices, USA). Pomiary wykonywano w latach 2015–2019 w odstępach 10-minutowych za pomocą pięciu czujników zainstalowanych na głębokościach 10, 20, 40, 60 i 80 cm. Analiza głównych składowych profili temperatury gleb wykazała istnienie dwóch dominujących źródeł zmienności termicznej. Pierwsza składowa główna odzwierciedlała dynamikę sezonową, wyrażoną rocznym cyklem temperatury na różnych głębokościach gleby na obu stokach. Druga składowa wyraźnie różnicowała stoki, wskazując na utrzymującą się przez cały rok przewagę termiczną oraz większą akumulację ciepła poniżej głębokości 0,6 m na stoku o ekspozycji południowej. Uzyskane wyniki dowodzą, że profile termiczne gleb skutecznie odzwierciedlają zmienność mikroklimatyczną determinowaną ekspozycją stoków oraz stanowią solidne ramy do oceny zróżnicowania termicznego krajobrazu w skali lokalnej i regionalnej.