PL EN
PRACA ORYGINALNA
Diagnoza trofizmu gleb rdzawych na podstawie siedliskowego indeksu glebowego w wybranych siedliskach borowych w leśnictwie Rupin na Równinie Kurpiowskiej
 
Więcej
Ukryj
1
Katedra Gleboznawstwa i Mikrobiologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Polska
 
 
Data nadesłania: 13-07-2021
 
 
Data ostatniej rewizji: 09-12-2021
 
 
Data akceptacji: 11-12-2021
 
 
Data publikacji online: 31-12-2021
 
 
Data publikacji: 31-12-2021
 
 
Autor do korespondencji
Sławomir Smólczyński   

Katedra Gleboznawstwa i Mikrobiologii, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Plac Łódzki 3, 10-727, Olsztyn, Polska
 
 
Soil Sci. Ann., 2021, 72(4)144786
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Celem pracy było porównanie trofizmu określonego na podstawie siedliskowego indeksu glebowego, gleb rdzawych w dominujących siedliskach borowych w leśnictwie Rupin z zalesioną glebą rdzawą porolną. Badania przeprowadzono na terenie Nadleśnictwa Parciaki zlokalizowanym w Mezoregionie Równiny Kurpiowskiej. Badane gleby określono jako gleby rdzawe zbielicowane oraz gleby rdzawe gruntowo-glejowe. Wytworzyły się one z piasków luźnych i słabo gliniastych o zawartości frakcji iłowej (<0.002 mm) od 0 do 4% i pyłowej (0.05–0.002 mm) od 2 do 17%. Odczyn badanych gleb był kwaśny. Wartości pH zmierzone w roztworze 1M KCl najniższe były w wierzchnich poziomach próchnicznych 3.9–4.2 i zwiększały się wraz z głębokością profilu do 4.8–5.0 w materiale macierzystym, co może świadczyć o zachodzącym procesie zakwaszenia. Proces ten potwierdza najwyższa zawartość wodoru wymiennego w poziomach wierzchnich. Zawartość węgla organicznego w poziomach próchnicznych wynosiła 13.23–16.41 g∙kg-1, a azotu ogólnego 0.83–1.34 g∙kg-1. Stosunek węgla do azotu najwęższy był w porolnej glebie rdzawej gruntowo-glejowej (12–13) natomiast w glebach rdzawych zbielicowanych był szerszy i wahał się od 15 do 18. Spośród kationów wymiennych w kompleksie sorpcyjnym badanych gleb dominował wodór, natomiast wśród zasadowych kationów wymiennych dominował kation wapnia. Stopień wysycenia kompleksu sorpcyjnego kationami zasadowymi w glebach rdzawych zbielicowanych wahał się od 16.0 do 29.8% natomiast w glebie porolnej był najwyższy i zwiększał się wraz z głębokością profilu od 35.3 do 57.1%. Wartości liczbowe wskaźnika SIG w glebach rdzawych zbielicowanych wynosiły od 16 do19, co wskazuje na siedliska oligotroficzne borów mieszanych. Wskaźnik SIG w glebie rdzawej gruntowo-glejowej, porolnej osiągnął wartość 27, co wskazuje na siedliska mezotroficzne lasów mieszanych. Stwierdzono, że wartości SIG wskazują na wyższy trofizm gleb w stosunku do trofizmu określonego w Operacie Glebowo - Siedliskowym Nadleśnictwa Parciaki.
 
REFERENCJE (37)
1.
Baćmaga, M., Wyszkowska, J., Borowik, A., Kucharski, J., Paprocki, Ł., 2021. Microbiological and biochemical properties in Eutric/Dystric Brunic Arenosols, Eutric/Endocalcaric Cambisols, and Haplic/Albic Luvisols Soils. Journal of Soil Science and Plant Nutrition 21, 1277–1292. https://doi.org/10.1007/s42729....
 
2.
Bednarek, R., 1991. Age, genesis and systematic position of rusty soils in the light of palaeopedological research in the vicinity of Osja. UMK, Toruń.
 
3.
Białousz, S., 1978. The influence of morphogenesis of Mazurian Lakeland on the development of soils. Wpływ morfogenezy Pojezierza Mazurskiego na kształtowanie się gleb. Rocz. Nauk Rol., D-166, 87–126.
 
4.
Biały, K., 1999. Optionality in discrimination of forest site types and planning final species compositions in stand on podzolic soils. Sylwan 143 (5), 65–72.
 
5.
Bieniek, A., 2013. Soils of inner outwash in the North-Eastern Poland. Rozprawy i monografie 184. Wydawnictwo UWM w Olsztynie.
 
6.
Brożek, S., 2007. Classification of forest habitats - comments on the position of soils in the principles of diagnosis. Sylwan 151 (2), 19−25.
 
7.
Brożek, S., Zwydak, M., Lasota, J., 2008. Numerical index of trophic varieties of podzolic and rusty soils. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 59(1), 1–17.
 
8.
Brożek, S., Zwydak, M., Lasota, J., Różanski, W., 2011. Methodical approach to research on the relations between plant communities and soil in forests. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 62 (4), 16−38.
 
9.
Chojnicki, J., 2020. Evaluation of the trophism of soils in the ‘Rybitew' strict protection area in the Kampinos National Park based on the soil trophic index. Sylwan 164 (9), 758−766. https://doi.org/10.26202/sylwa....
 
10.
Chojnicki, J., Kwasowski, W., Wójcik, R., 2021a. Assessment of the function and destination of the Soil Model Area in the Puszcza Biała depending on the typology and properties of soils. Sylwan 165 (3), 223−232. https://doi.org/10.26202/sylwa....
 
11.
Chojnicki, J., Kwasowski, W., Zielony, R., 2021b. Assessment of the function and destination of the Soil Model Area in the Puszcza Biała Forest depending on the diagnosis of forest site. Sylwan 165 (4), 296−304, https://doi.org/10.26202/sylwa....
 
12.
Classification of forest soils in Poland. 2000. CILP, Warszawa.
 
13.
Forest Equipment Plan. Parciaki Forest District. 2012. Wydawnictwo Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Olsztynie, Olsztyn.
 
14.
Forest management instructions. 2012. Part II. Instructions for distinguishing and mapping forest habitat types and plant communities in the State Forests. CILP, Warszawa.
 
15.
Gawęda, T., Błońska, E., Małek, S., Bijak, S., Zasada, M., 2018. Application of ITGL in the assessment of post−agricultural soils with natural regeneration of silver birch. Sylwan 162 (5), 396−402. https://doi.org/10.26202/sylwa....
 
16.
Jankowski, M., 2014. Podzolization as a secondary process in the rusty soils of the Brodnica Landscape Park. [In:] Świtoniak, M., Jankowski, M., Bednarek, R. (Eds.), Anthropogenic transformations of the soil cover of the Brodnica Landscape Park. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Toruń, 9−24.
 
17.
Janowska, E., 2001. Origin and properties of rusty soils in the area of the central polish glaciation. Wydawnictwo SGGW Warszawa.
 
18.
Lasota, J., Brożek, S., Zwydak, M., 2011a. Application of the trophic soil index in planning the composition of renewed forest stands. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 62(4), 150−162.
 
19.
Lasota, J., Zwydak, M., Wanic, T., Brożek, S., 2011b. Soil diversity of mixed coniferous forest communities. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 62(4), 54−72. (in Polish with English abstract).
 
20.
Łabaz, B., Kabała, C., Bogacz, A., 2016. Problems of trophic status diagnosis in the forest habitats on former arable alluvial soils. Sylwan 160 (8), 684−695. https://doi.org/10.26202/sylwa....
 
21.
Łachacz, A., 2001. Origin and properties of shallow organogenic soils of the Mazury and Kurpie outwash plain. Wydawnictwo UWM w Olsztynie.
 
22.
Marks, L., 1990. Outline of the geological structure of the evolution of the north-western part of the Kurpie outwash plain. Kwartalnik Geologiczny 34(3), 489−502.
 
23.
Marzec, M., Kabała, C., 2008. Brunic regosols and dystric cambisols developed of granite regolithes in the sudety mountains - morphology, properties and classification. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 59(3/4), 195−205. (in Polish with English abstract).
 
24.
Oktaba, L., Kondras, M., 2015. Organic matter transformation in meadow soils during the first years after afforestation. Sylwan 159 (2), 126−134. https://doi.org/10.26202/sylwa....
 
25.
Oyama, M., Takehara, M., 1992. Revised standard Munsell soil color charts. Tokio.
 
26.
Particle size distribution and textural classes of soils and mineral materials - classification of Polish Society of Soil Science 2008. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 60(2), 5–16.
 
27.
Polish Soil Classification (Systematyka Gleb Polski), 2019. Soil Science Society of Poland, Commission on Soil Genesis, Classification and Cartography. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Polskie Towarzystwo Gleboznawcze, Wrocław –Warszawa.
 
28.
Sewerniak, P., Sylwestrzak, K., Bednarek, R., Gonet, S., 2014. Post-agricultural soils in forests. [In:] Świtoniak, M., Jankowski, M., Bednarek, R. (Eds.), Anthropogenic transformations of the soil cover of the Brodnica Landscape Park. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Toruń, 44−56.
 
29.
Sewerniak, P., 2016. Impact of land relief on site index and growth parameters of Scots pine stands on inland dunes in the Toruń Basin. Wpływ rzeźby terenu na bonitację i cechy wzrostowe drzewostanów sosnowych na wydmach Kotliny Toruńskiej. Sylwan 160 (8), 647−655,.
 
30.
Sewerniak, P., 2020. Plant species richness or soil fertility: which affects more the productivity of Scots pine in Central Europe? Annals of Forest Research 63(2), 57-73. https://doi.org/10.15287/afr.2....
 
31.
Soil and Habitats Survey - Parciaki Forest District. 2010. Wydawnictwo Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Gdynia.
 
32.
Szafranek, A., 1989. The effect of the area relief and the parent rock on formation of soils developed from Devonian and Triassic sandstones of the Świętokrzyski region. Roczniki Gleboznawcze–Soil Science Annual 40(2), 59−81. (in Polish with English abstract).
 
33.
Uggla, Z., 1980. A study of the soils of plant communities in pine forests of Olsztyn Lakeland. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie 9, 3−68.
 
34.
Uggla, H., 1986. Soil studies in Division 165 of the Browsk Forest District in the Białowieża Primeval Forest. Acta Academiae Agriculturae ac Technicae Olstenensis 287, Geodaesia et Ruris Regulatio 16, 13−30.
 
35.
Uggla, H., Ferczyńska, Z., 1969. Soil relations in a catena of „Kudypy” coniferous habitat. Stosunki glebowe w katenie siedlisk borowych „Kudypy”. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Rolniczej w Olsztynie 25(709), 719−737.
 
36.
Uggla, H., Roszko, H., 1974. Preliminary studies on rusty soils (ochric soils) in coniferous forests in the Szczytno district. Sylwan 10, 25−35.
 
37.
Wanic, T., Błońska E. 2011. Zastosowanie metody SIG w ocenie przydatności terenów porolnych do hodowli lasu. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 62(4), 173−181.
 
eISSN:2300-4975
ISSN:2300-4967
Journals System - logo
Scroll to top